Loading ...
Global Do...
News & Politics
8
0
Try Now
Log In
Pricing
Doøng Doõi Nhöõng Ngöôøi Noùi Tieáng Fiat 1 Doøng Doõi Nhöõng Ngöôøi Noùi Tieáng Fiat “Naøy toâi laø toâi tôù Ñöùc Chuùa Trôøi, toâi xin vaâng lôøi thaùnh thieân thaàn truyeàn” (Ecce ancilla Domini, Fiat mihi secundum verbum tuum) (Lc 1, 36) Baøi naøy muoán ñaët neàn taûng thaàn hoïc cho tieáng ñaùp traû Fiat cuûa nhöõng con ngöôøi trong nieàm tin gioáng nhö Ñöùc Gieâsu vaø Ñöùc Maria, ñaët coïc ñôøi mình trong thaùi ñoä vaâng phuïc ñeå trôû neân ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Ñöùc Gieâsu, nghóa laø trôû thaønh ngöôøi con cuûa Thieân Chuùa Cha, trong taát caû söùc maïnh cuûa töø ngöõ ñoù. Ñoù laø nhöõng con ngöôøi thuoäc doøng doõi noùi tieáng “Fiat.” Ta seõ khoâng theå hieåu ñöôïc taïi sao söï vaâng phuïc laøm cho chuùng ta laø “con cuûa Thieân Chuùa” neáu khoâng nhìn Ñöùc Gieâsu Kitoâ thaønh Nazareth vaø Ñöùc Maria 1. Ñöùc Gieâsu laø “Con Thieân Chuùa” vì nôi Ngöôøi chæ coù tieáng “Vaâng”1 1) Thieân Chuùa ñaõ maïc khaûi baûn thaân Ngöôøi nôi Ñöùc Gieâsu thaønh Nazareth, Ngoâi Lôøi Nhaäp Theå. • Ñöùc Gieâsu goïi Thieân Chuùa, Ñaáng hieän dieän khaùc bieät vôùi Ngöôøi, laø Cha. • Noùi caùch khaùc, Ñöùc Gieâsu laø Thieân Chuùa, nhöng khoâng phaûi laø Thieân Chuùa Cha. • Khi Giaùo Hoäi thôø laïy Ñöùc Gieâsu, GH yù thöùc mình ñang ñi vaøo moái töông quan vôùi Ngoâi Con Thieân Chuùa. • Vaäy roõ raøng nôi baûn chaát cuûa Thieân Chuùa, trong taát caû chieàu saâu cuûa höõu theå Thieân Chuùa, coù moät moái töông quan maø ta goïi laø moái töông quan Cha-Con. Noùi caùch ngaén goïn, thaàn hoïc goïi moái töông quan maø Ñöùc Gieâsu bieåu loä ñoái vôùi Thieân Chuùa laø thuoäc veà baûn chaát cuûa Thieân Chuùa. • Kinh Thaùnh2 noùi caùch naøo veà moái töông quan khaùc bieät naøy? 2) Ñeå noùi leân söï khaùc bieät naøy raèng Ñöùc Gieâsu laø Thieân Chuùa nhöng laø Con khaùc bieät vôùi moät ngoâi vò khaùc maø Ñöùc Gieâsu goïi laø Cha (Laïy Cha laø Chuùa Teå trôøi ñaát, Con xin ngôïi khen Cha. . . (Cf. Mt 11, 25. . .), caùc coäng ñoàng Kitoâ höõu tieân khôûi dieãn taû moái töông quan naøy cuûa Ñöùc Gieâsu ñoái vôùi Cha cuûa Ngöôøi qua chính thaùi ñoä vaâng phuïc: Ñöùc Gieâsu laø Thieân Chuùa vaø laø Con Thieân Chuùa vì Ngöôøi vaâng phuïc tuyeät ñoái Thieân Chuùa Cha cuûa Ngöôøi: “Daãu laø Con Thieân Chuùa, Ngöôøi ñaõ phaûi traûi qua nhieàu ñau khoå môùi hoïc ñöôïc theá naøo laø vaâng phuïc.” (Dothaùi 5, 8). • Thaät vaäy, Ñöùc Gieâsu luoân toû ra thaùi ñoä phuïc tuøng tuyeät ñoái naøy ñoái vôùi Thieân Chuùa maø Ngöôøi goïi laø Cha. Ngöôøi luoân nhaän mình laø nhaän moïi söï töø Thieân Chuùa Cha vaø luoân ñaùp traû baèng söï quy phuïc: “ Thaày ñaõ ñöôïc trao toaøn quyeàn naêng treân trôøi döôùi ñaát...” (Mt 28, 18) vaø “sau ñoù moïi söï ñeàu hoaøn taát thì, khi Ngöôøi tieâu dieät heát moïi quyeàn thaàn vaø duõng thaàn, roài trao vöông quyeàn laïi cho Thieân Chuùa; nghóa laø “luùc muoân loaøi ñaõ quy phuïc Ñöùc Kitoâ, thì chính Ngöôøi, vì laø Con, cuõng seõ quy phuïc Ñaáng baét muoân loaøi phaûi quy phuïc Ngöôøi; vaø nhö vaäy, Thieân Chuùa coù toaøn quyeàn treân muoân loaøi.” (1 Cr 15, 24. 28). 3) Vì theá ta seõ khoâng sai khi noùi raèng baûn chaát vaâng phuïc laø moät töông quan thuoäc veà chính höõu theå cuûa Thieân Chuùa. Vì Ñöùc Gieâsu Kitoâ, thaønh Nazareth, laø Thieân Chuùa, 1 2 Cr 1, 19. 2 khoâng phaûi caùch hieåu truyeàn thoáng cuûa trieát hoïc Aristote: Thieân Chuùa Cha “sinh ra” Ngoâi Con... ÔÛ ñaây ta muoán döïa vaøo Kinh Thaùnh ñeå xaùc nhaän moái töông quan, nghóa laø döïa vaøo maïc khaûi. Chæ Laø Con trong Vaâng Phuïc 2 Ngoâi Hai nhaäp theå, ñaõ vaâng phuïc Thieân Chuùa trong taát caû thaân phaän vöøa nhö laø Thieân Chuùa, vöøa laø con ngöôøi. Caû hai baûn chaát thaàn tính vaø nhaân tính xaûy ra trong cuøng moät ngoâi vò (person) hoaøn toaøn töï do3. • Vò Thieân Chuùa maø Ñöùc Gieâsu ñi vaøo töông quan, chính laø Thieân Chuùa cuûa Cöïu Öôùc, Thieân Chuùa cuûa nhöõng toå phuï ñang soáng laø Abraham, Isaac vaø Giacob, Ñaáng maø chæ coù Ñöùc Gieâsu daùm goïi caùch thaân aùi “Abba, ” Ñaáng maø Ñöùc Gieâsu daâng lôøi ngôïi khen, chuùc tuïng, caùm ñoäi, caàu nguyeän. 4) Söï Vaâng Phuïc cuûa Ñöùc Gieâsu coøn ñöôïc bieåu loä qua Ngöôøi luoân nhìn nhaän mình laø ngöôøi ñöôïc Cha sai ñi • Töôùc vò laø “Con” Thieân Chuùa Cha cuûa Ñöùc Gieâsu khoâng phaûi ñeå veânh vaùo so saùnh vôùi toaøn vuõ truï naøy, hay vôùi loaøi ngöôøi chuùng ta4 nhöng tröôùc tieân vì Ñöùc Gieâsu luoân xöng mình laø “ngöôøi ñöôïc Cha sai ñi.” • Ví duï Rm 8, 3: “Ñieàu maø Leà Luaät khoâng theå laøm ñöôïc, vì tính xaùc thòt laøm cho ra suy yeáu, thì Thieân Chuùa ñaõ laøm, khi sai chính Con mình ñeán mang thaân xaùc gioáng nhö thaân xaùc toäi loãi ñeå ñeàn toäi chuùng ta, Thieân Chuùa ñaõ leân aùn toäi trong thaân xaùc Con mình; • Gal 4, 4: “Nhöng khi thôøi gian tôùi hoài vieân maõn, Thieân Chuùa ñaõ sai Con mình ñeán, sinh laøm con moät ngöôøi ñaøn baø vaø soáng döôùi Leà Luaät”; • Gioan 3, 17: “Quaû thaät, Thieân Chuùa sai Con cuûa Ngöôøi ñeán theá gian...”; • 1 Gioan 4, 9: Tình yeâu cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi chuùng ta ñöôïc bieåu loä nhö theá naøy: Thieân Chuùa ñaõ sai Con Moät ñeán theá gian, ñeå nhôø Con Moät cuûa Ngöôøi maø chuùng ta ñöôïc soáng. • Noùi caùch khaùc söï vaâng phuïc cuûa Ñöùc Gieâsu ñöôïc bieåu loä caùch cuï theå qua chính haønh ñoäng Thieân Chuùa laø Cha coù theå sai Ngöôøi. Vaø Ñöùc Gieâsu luoân toû ra tin töôûng vaø phoù thaùc vaøo Ñaáng luoân sai Ngöôøi. 5) Thaät vaäy, söï vaâng phuïc nôi Ñöùc Gieâsu thaønh Nazareth, laø Thieân Chuùa Con, coøn ñöôïc theå hieän ngay trong moái töông quan cuûa Ba Ngoâi Thieân Chuùa, nghóa laø khi ta nhìn Thieân Chuùa döôùi nhaõn giôùi ngoâi vò hay “nhaân” vò nghóa laø khaùc bieät nhau. • Neáu Maàu Nhieäm Thieân Chuùa Ba Ngoâi coù theå ñöôïc hieåu nhö laø coäng ñoàng yeâu thöông (koinonia) trong ñoù moãi ngoâi vò daâng hieán cho nhau. Thaùnh Gioan duøng töø thaàn hoïc cuûa Hylaïp ñeå dieãn taû söï daâng hieán naøy laø: “Cha ôû trong Con vaø Con ôû trong Cha.” • Nhìn töø phía Ñöùc Gieâsu, ñoù laø moät söï daâng hieán troïn veïn, phoù thaùc ñaày tin töôûng; Trong suoát cuoäc soáng traàn theá cuûa mình Ñöùc Gieâsu ñaõ haønh ñoäng nhö theá: * Ngöôøi luoân xem Thaùnh yù Cha nhö laø löông thöïc cuûa Ngöôøi, nghóa laø söï soáng (Gioan 4, 34); * Neáu coù theå ñöôïc, xin cho con khoûi cheùn ñaéng naøy, nhöng khoâng phaûi yù Con maø theo yù Cha (Cf. Lc 22, 42); * Hy leã vaø hieán teá , leã toaøn thieâu vaø leõ xaù toäi, Chuùa ñaõ chaúng öa... naøy con ñaây, con ñeán ñeå thöïc thi yù Ngaøi. (Dt 10, 8-9)... • Phaoloâ ñaõ dieãn taû caùch maõnh lieät söï daâng hieán hoaøn toaøn naøy cuûa Ñöùc Gieâsu nhö laø moät söï vaâng phuïc queân mình ñeán hoùa ra khoâng (Pl 2, 6-11): “Ngöôøi, phaän laø Thieân 3 Khi toâi noùi toâi vaâng lôøi cha meï toâi thì khoâng chæ coù caùi mieäng toâi, caùi thaùi ñoä beân ngoaøi cung kính, nhöng trong taát caû con ngöôøi cuûa toâi. Noùi caùch trieát hoïc laø trong taát caû höõu theå toâi, trong nhaân caùch toâi. 4 töïa nhö ñeå khoe ta con cuûa moät vò vua Doøng Doõi Nhöõng Ngöôøi Noùi Tieáng Fiat 3 Chuùa maø khoâng nghó phaûi nhaát quyeát duy trì ñòa vò ngang haøng vôùi Thieân Chuùa nhöng ñaõ hoaøn toaøn truùt boû vinh quang, maëc laáy thaân noâ leä5 trôû neân phaøm nhaân6 soáng nhö ngöôøi traàn theá7. Ngöôøi laïi coøn haï mình, vaâng lôøi cho ñeán noãi baèng loøng chòu cheát, (c 8) cheát treân caây thaäp töï. * Thaäp giaù thôøi ñoù theo ngöôøi Dothaùi vaø Roâma ñoù laø noãi oâ nhuïc toät cuøng. • Phaoloâ ñaõ neâu thaùi ñoä döùt khoaùt naøy cuûa Ñöùc Gieâsu trong suoát cuoäc ñôøi Ngöoøi ñoái vôùi Thieân Chuùa: “Ñöùc Kitoâ Gieâsu, Con Thieân Chuùa ñaõ khoâng vöøa laø “Coù” (= Yes, Fiat) vöøa laø “Khoâng” (= No), nhöng nôi Ngöôøi chæ toaøn laø “Coù.” (2 Cr 1, 19). 6) Nhìn töø phía bôø Thieân Chuùa Cha, Thieân Chuùa ñaõ ñaùp traû söï daâng hieán troïn veïn cho Ñöùc Gieâsu, Ngoâi Lôøi Nhaäp Theå, baèng caùch laøm cho Ñöùc Gieâsu soáng laïi vaø ban cho Ngöôøi toaøn quyeàn treân Trôøi döôùi ñaát vaø “moïi loaøi tuyeân xöng Ñöùc Gieâsu Kitoâ laø Chuùa” (Pl 2, 11)8. • Haønh ñoäng phuû phuïc cuûa coäng ñoàng Kitoâ höõu tieân khôûi tröôùc Ñöùc Gieâsu nhö laø Thieân Chuùa thì noùi leân Ñöùc Gieâsu Kitoâ nhö laø ngang haøng vôùi Thieân Chuùa Cha (coâng thöùc “ngoài beân höõu Cha” trong truyeàn thoáng Dothaùi ñoù laø chia seû cuøng quyeàn naêng), nghóa laø Ngöôøi cuõng laø Thieân Chuùa.Thaät vaäy, trong söï phuïc sinh Ñöùc Gieâsu thaønh Nazareth, ñöôïc Thieân Chuùa Cha ñaët laøm “Ñöùc Chuùa” cuûa muoân loaøi. 2. Ñöùc Maria, Meï Ñöùc Gieâsu Thaønh Nazareth vì noùi “Fiat” 1) Ñöùc Maria laø ngöôøi con cuûa nhaân loaïi, baèng tieáng Fiat nghóa laø söï vaâng phuïc cuûa Ngöôøi, moät Eva môùi, maø moät maàu nhieäm caû theå coù theå xaûy ra. • Trong taát caû söï töï do vaø yù thöùc9, Ñöùc Maria ñaõ noùi tieáng “Vaâng” keùo daøi tieáng “Vaâng” cuûa Ngoâi Lôøi khi Ngöôøi ñeán theá gian nhö thö cuûa Phaoloâ gôûi Dothaùi nhaéc ñeán: (Dt 10, 8-9), vaø vôùi taát caû söï phoù thaùc vaøo Thieân Chuùa taïo döïng cuûa toaøn boä Cöïu Öôùc • Thaät vaäy, caû lòch söû cöùu ñoä ñaõ troâng chôø tieáng “Fiat” cuûa ngöôøi phuï nöõ treû ñeå hoøa nhaäp vaøo lòch söû theá giôùi. Ta seõ khoâng do döï khi noùi, töïa nhö Thieân Chuùa phaûi chôø tieáng Fiat cuûa Ñöùc Maria môùi ñi vaøo lòch söû trong taát caû baûn chaát Thieân Chuùa cuûa Ngöôøi10: • Ngoâi Lôøi laø Ngoâi Hai Thieân Chuùa ñaõ nhaäp theå ñeå trôû thaønh Ngöôøi-Chuùa. • Vaø nhö theá, theo Phaoloâ 2 Cr 1, 20: “Moïi lôøi höùa cuûa Thieân Chuùa ñeàu laø “Coù” nôi Ngöôøi.” Nghóa laø toaøn boä nhöõng Lôøi Höùa cuûa Thieân Chuùa cuûa Abraham, Isaac vaø Moâseâ, nghóa laø cuûa toaøn Cöïu Öôùc ñöôïc hieän thöïc nôi Ñöùc Gieâsu thaønh Nazareth. • Noùi caùch khaùc toaøn boä lôøi höùa cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi nhaân loaïi vaø vuõ truï naøy ñaõ nhôø Ñöùc Maria maø ñöôïc hieän thöïc ngay trong Con cuûa Ngöôøi. 2) Haïn töø vaâng phuïc trong nguyeân nghóa Latinh laø Ob-Audire = Ob ñeán xung quanh; Audire = laéng nghe. Töï thaân ñoù laø yù nghóa tích cöï vaø yù thöùc: Söï roäng môû ñeán. Neáu chuùng ta laøm ngöôøi, cô baûn vaø cuøng ñích laø söï roäng môû ñeán theá giôùi naøy11, vaø tìm 5 noâ leä laø keû chæ laøm theo lôøi chuû noùi vaø khoâng coù yù kieán gì, keå caû maïng soáng cuûa mình. 6 nghóa laø hoùa ra “khoâng” (vì con ngöôøi laø chi...) 7 ngöôøi coù theå cheát. 8 Ñaây laø caâu tuyeân xöng cuûa coäng ñoàng Giaùo Hoäi tieân khôûi, nhìn nhaän Ñöùc Gieâsu laø Thieân Chuùa. 9 nhìn xem söï ñaén ño cuûa Ñöùc Maria trong söï ñoái thoaïi vôùi Gabriel, raát yù thöùc, raát can ñaûm. 10 Ñoïc kyõ laïi lôøi ñoái ñaùp giöõa söù giaû Gabriel cuûa Thieân Chuùa vaø ngöôøi phuï nöõ treû Maria taïi Nazareth. 11 moät caùch ñôn giaûn, coù ñöùc tin hay khoâng suoát ngaøy ta chæ coù moái töông quan vôùi theá giôùi naøy cuï theå, vôùi con ngöôøi naøy, vôùi söï coá naøy, nghóa laø roäng môû ñeán theá giôùi. Chæ Laø Con trong Vaâng Phuïc 4 thaáy vaän maïng sieâu vieät cuûa mình nôi Ñöùc Gieâsu, nguyeân maãu cuûa con ngöôøi trong söï roäng môû ñeán Thieân Chuùa, ta thaáy nôi Ñöùc Maria thaùi ñoä roäng môû naøy vöøa ñeán nhaân loaïi vöøa roäng môû voâ bieân ñeán Thieân Chuùa: (1) Roäng môû ñeán theá giôùi loaøi ngöôøi: ngay khi ñaõ noùi tieáng Fiat xong, * Ñöùc Maria mau maén “choãi daäy” leân ñöôøng12 phuïc vuï baø Elizabeth; * Ngöôøi can thieäp cho vôï choàng treû taïi tieäc cöôùi Cana; * Ngöôøi rong ruoãi theo haønh trình giaûng daïy cuûa Ñöùc Gieâsu; * Ngöôøi caän keà beân thaäp giaù ñeå nhaän nhaân loaïi môùi nôi thaùnh Gioan; * Ngöôøi hieän dieän ôû nhaø tieäc ly giöõa caùc moân ñeä ñeå ñem laïi loøng tin töôûng chôø ñôïi ñoùn nhaän Thaùnh Linh..., * Vaø bao nhieâu laàn hieän ra trong lòch söû ñeå ñoàng haønh vôùi nhaân loaïi. (2) Roäng môû ñeán Thieân Chuùa. Ñöùc Maria khoâng nhöõng laø ngöôøi meï sinh lyù cuûa Ñöùc Gieâsu, nhöng coøn laø ngöôøi meï vaø anh chò em thieâng lieâng cuûa Ngöôøi vì ñaõ laøm thaùnh yù Thieân Chuùa. (“Ai laø anh em ta, ai laø meï ta?...”) • Ñoù laø doøng doõi nhöõng ai noùi tieáng Fiat, nhöõng con ngöôøi khoâng chieàu theo tieáng goïi cuûa ích kyû, cuûa quy höôùng vaøo baûn thaân nhöng ñaët troïng taâm vaøo Thieân Chuùa, con ngöôøi, theá giôùi. Nhöõng con ngöôøi laéng nghe Lôøi Chuùa vaø hieåu ñöôïc lôøi Ngöôøi (Mt 13, 23), töïa nhö Maria, “suy ñi nghó laïi trong loøng,” nghóa laø hieåu ñöôïc Lôøi Chuùa, neân laø ñaát toát sinh hoa keát quaû gaáp boäi13. 3) Ñöùc Maria coøn laø Ñaáng sinh ra nhaân loaïi cho Thieân Chuùa: • Ngöôøi ñaõ trung thaønh böôùc theo Ñöùc Gieâsu14 nhö ngöôøi moân ñeä,15 vaø ñaõ ñi heát troïn ñöôøng ñeå ñöùng keà beân thaäp giaù. Thaùnh Gioan ñaõ duøng ñoäng töø “ñöùng keà” raát maõnh lieät ñeå noùi leân loøng can ñaûm, trung thaønh vôùi söù maïng cuûa Ngöôøi. Vaø caùi giaù cuûa Ngöôøi laø ñaõ sinh ñöôïc nhaân loaïi döôùi chaân thaùnh giaù cho Thieân Chuùa: • Ngöôøi ñaõ ñöùng vöõng ñeå noùi tieáng Fiat cuoái cuøng vôùi Ñöùc Gieâsu: “Laïy Cha, Con xin phoù thaùc hoàn con trong tay Cha.” (Lc 23, 46). “ Theá laø ñaõ hoaøn taát” (Consummatuum est) (Gioan 19, 30). 3. Ngöôøi Tu Só Chæ Coù Theå Laø Con Trong Vaâng Phuïc 1) Vaøo thôøi bình minh cuûa ñôøi tu, ngöôøi tu só thöôøng ñöôïc quen goïi nhö laø “Sequela Christi,” keû böôùc theo Ñöùc Kitoâ, nhö ngöôøi moân ñeä. Hoï thuoäc veà Nöôùc Thieân Chuùa, moät nöôùc maø hoï phaûi baét chöôùc Thaày mình ñeå rao giaûng ñeán taän cuøng traùi ñaát vaø laøm moïi ngöôøi trôû neân moân ñeä qua pheùp röûa nhö Mattheâu ghi nhaän (Cf. Mt 28, 16-20). 2) Ñöôïc ñaët trong moâi tröôøng cuûa theá giôùi nhö laø ngöôøi thöøa keá16, moät caùch noùi nghieâm tuùc, ngöôøi tu só, vì soáng trong loøng GH, khoâng phaûi nhö laø ngöôøi laøm thueâ, nhö Ñöùc Gieâsu caûnh baùo trong Tin Möøng cuûa Gioan ñoái vôùi ngöôøi phaûi phuï traùch ñoaøn chieân Chuùa17, ngöôøi tu só bò thaùch ñoá phaûi soáng nhö laø “chuû” cuûa theá giôùi naøy trong yù nghóa thaàn hoïc nhaát vaø thieát thöïc nhaát. Tin vaøo kerygma cuûa Thieân Chuùa qua Ñöùc Yeâsu, ñaõ cheát vaø Phuïc Sinh, laø tin voâ ñieàu kieän vaøo Thieân Chuùa ñeå xaùc tín raèng khoâng 12 nhöõng haïn töø Kinh Thaùnh noùi leân söï choùng vaùnh, saün saøng, quaûng ñaïi, laéng nghe, vaâng phuïc. 13 Ñoái vôùi Ñöùc Maria, ñoù laø toaøn theå Maàu Nhieäm Nhaäp Theå Vaø Cöùu Ñoä. 14 Sequela Christi. 15 Caùc giaùo phuï thöôøng nhìn Ñöùc Maria laø ngöôøi moân ñeä trong chieàu kích ñaày ñuû nhaát, troïn veïn nhaát cuûa nhaân loaïi. Khoâng ai theå hieän söï böôùc ñi theo Ñöùc Gieâsu ñaày ñuû nhaát nhö Ngöôøi. 16 tröôùc tieân chính laø GH laø thöøa keá di saûn cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ. 17 qua moïi coâng taùc muïc vuï maø ñöùc vaâng lôøi ñaët ñeå cho ngöôøi tu só. Doøng Doõi Nhöõng Ngöôøi Noùi Tieáng Fiat 5 phaûi ngöôøi tu só caàn trôû neân nhöng laø phaûi laø ngöôøi quaûn lyù traùi ñaát naøy18, moät ngöôøi quaûn lyù trung thaønh vaø khoân ngoan. Nhöng laøm theá naøo maø laø ngöôøi quaûn lyù? 3) Phaoloâ duøng moät bieåu töôïng raát hay ôû thö gôûi tín höõu Galat (Chöông 4). OÂng noùi bao laâu ngöôøi thöøa keá coøn laø thieáu nieân thì noù khoâng khaùc ngöôøi noâ leä, maëc duø laø chuû moïi taøi saûn, vì noù coøn ôû döôùi quyeàn cuûa ngöôøi giaùm hoä19. Nhöng ñeán khi tröôûng thaønh, noù thaät söï trôû thaønh laø con thöøa keá. Phaoloâ ñaõ aùp duïng hình töôïng naøy cho ngöôøi Kitoâ höõu vaø nhaán maïnh khi thôøi gian ñeán (Kairos), chính nhôø Ñöùc Gieâsu con Thieân Chuùa ñöôïc sai ñeán maø chuùng ta trôû thaønh nghóa töû cuûa Thieân Chuùa (Gal 4, 4). Nhö vaäy, chính trong maàu nhieäm noùi Fiat, maø ngöôøi tu só tìm thaáy vaän maïng mình. • Thaät vaäy, maàu nhieäm phuïc sinh nhö laø bieán coá lòch söû, khoâng nhöõng mang tính quyeát ñònh khaúng ñònh thaàn tính cuûa Ñöùc Gieâsu nhö laø Thieân Chuùa, nhöng coøn laø neàn taûng ñeå hieåu nhaân tính ñích thöïc cuûa Ñöùc Gieâsu nhö laø söï hoaøn taát sung maõn cuûa vaän maïng nhaân loaïi. Vì Ñöùc Gieâsu laø Thieân Chuùa nhöng coøn laø con ngöôøi trong taát caû söùc maïnh cuûa noù. • Neáu laøm ngöôøi, ñoù laø söï roäng môû ñeán theá giôùi, tuy raèng con ngöôøi luoân sieâu vieät theá giôùi, thì vieäc Ñöùc Gieâsu nhö laø Thieân Chuùa laøm ngöôøi, vaâng phuïc Thieân Chuùa, nghóa laø roäng môû voâ ñieàu kieän ñeán Thieân Chuùa, phaûi laø söï khaúng ñònh chaân lyù naøy: chuùng ta chæ coù theå laø con nhö Ñöùc Gieâsu khi vaâng lôøi Thieân Chuùa, laøm thaùnh yù Ngöôøi nhö laø Cha cuûa mình • Moái töông quan cô baûn naøy vôùi Thieân Chuùa (Söï vaâng phuïc) ñoù laø chieàu kích khoâng theå toái giaûn cuûa moïi con ngöôøi toân giaùo, aån taøng trong moïi caáu truùc cuûa vaên hoùa nhaân loaïi. • Thieân Chuùa laø chuû teå moïi loaøi vì laø Ñaáng Taïo Hoùa. Neân con ngöôøi chæ coù theå laø con ñích thöïc khi thi haønh uy quyeàn laøm chuû treân vaïn vaät20, nghóa laø tham gia vaøo coâng vieäc cuûa Cha mình. 4) Baét chöôùc Ñöùc Maria noùi Fiat, ngöôøi tu só chæ coù theå laø con cuûa Thieân Chuùa khi trong taát caû cuoäc ñôøi cuûa hoï cuõng dieãn taû yù chí-yeâu ñöông vaâng phuïc ñoù. Ñoù laø söï daâng hieán troïn veïn naøy trong baûn chaát laø tu só cho Thieân Chuùa. 5) Kerygma töï thaân ñöôïc nhaán maïnh, bao laâu chuùng ta bieát raèng mình thöïc söï laø töï do, ñoäc laäp vôùi soá maïng, vaø nhìn nhaän ñònh maïng laø naèm trong baøn tay cuûa chuùng ta. Ñaøng khaùc, ta chaáp nhaän soáng trong hoaøn caûnh töï nhieân maø Ñaáng Quan Phoøng ñaët ñeå cho chuùng ta. Nhö ta ñaõ noùi ôû treân, ngöôøi Kitoâ höõu khoâng than vaõn hoaøn caûnh hoï ñang soáng, vaán ñeà toaøn caàu hoùa, cuûa neàn kinh teá thò tröôøng vôùi taát caû caùi thuaän tieän vaø baát lôïi cuûa noù. Nhöng hoï lao vaøo cuoäc chieán töø caùc vò trí cuûa baûn thaân. Hoï bò thaùch ñoá giaûi phoùng khoûi hoï nhöõng ma thuaät thieân nhieân, söï thaàn thaùnh hoùa chính trò vaø hieán thaùnh deã daøng caùc giaù trò haøm hoà. 6) Ñoái vôùi Kinh Thaùnh, caû Cöïu Öôùc cuõng nhö Taân Öôùc, ñaëc bieät Tin Möøng cho thaáy, khoâng coù quyeàn löïc naøo treân theá gian naøy maø khoâng theå khoâng thuaàn phuïc ñöôïc 18 Theo saùch Khôûi Nguyeân, meänh leänh cho con ngöôøi laø “haõy laøm chuû traùi ñaát.” 19 Phaoloâ duøng hình töôïng leà luaät. Bao laâu ta soáng theo leà luaät, nghóa laø hình thöùc beân ngoaøi maø khoâng ñi vaøo loái soáng cuûa Thaàn Khí trong taát caû söï töï do vaø yù thöùc, thì vaãn coøn soáng nhö ngöôøi noâ leä. 20 Cf. Friedrich Gogarten (1963, tr. 13, 14). Con Ngöôøi trung gian giöõa Thieân Chuùa vaø Theá Giôùi (Der Mensch zwischen Gott und Welt) (1956). Chæ Laø Con trong Vaâng Phuïc 6 vaø toät cuøng laø khoâng nhaân baûn hoùa ñöôïc21. Thaät vaäy, Ñöùc Gieâsu, ngöôøi Thaày duy nhaát cuûa ngöôøi tu só ñaõ khaúng ñònh vôùi caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi: “Ñöøng sôï, Thaày ñaõ thaéng theá gian. Naøy Thaày ôû vôùi anh em cho ñeán taän theá.” • Ngöôøi tu só vì laø moân ñeä böôùc theo Thaày, laéng nghe lôøi cuûa Ngöôøi, neân trong Ñöùc Gieâsu hoï laøm chuû caùc quyeàn löïc cuûa theá gian, vôùi nieàm xaùc tín vaøo lôøi cuûa Ngöôøi raèng Chuùa Gieâsu laø vua • Choái boû noù, trong ngoân töø hay trong haønh ñoäng, theo nhaø thaàn hoïc Harvey Cox, ñoù laø quay trôû laïi lôøi caûnh caùo cuûa thaùnh Phaoloâ “toân thôø nhöõng loaøi thoï taïo, thay vì chính Ñaáng Taïo Hoùa,” laø môû tung caùnh cöûa ñeå laïi ñoùn tieáp vaøo nhaø mình nhöõng aùc thaàn vaø baùi phuïc tröôùc nhöõng thaàn ñònh maïng muø quaùng. 4. Keát: 1) Laø Con cuûa Thieân Chuùa, laø thuoäc doøng doõi noùi tieáng Fiat, ngöôøi tu só hoaøn taát vaän maïng cao caû cuûa mình giöõa loøng traàn theá, nhö ngöôøi con cuûa nhaân loaïi, ñoàng thôøi cuõng laø ngöôøi con cuûa Nöôùc Trôøi, ñang ñoàng haønh vôùi nhöõng ngöôøi anh chò em khaùc cuûa mình ñeå ñi veà nhaø Cha cuûa hoï. 2) Khi roäng môû ñeán theá giôùi, hoï theå hieän tính coäng ñoàng nhaân loaïi bieát laéng nghe cuûa mình. Ñoù laø neàn taûng cuûa ñôøi soáng coäng ñoàng. 3) Nhöng nôi hoï coøn söï roång môû ñeán sieâu vieät, ñeán Sieâu Vieät, ñeán Thieân Chuùa nhö laø Cha, laø Tình Yeâu. Söï roäng môû naøy laøm cho ngöôøi tu só trôû thaønh laø con trong yù nghóa baûn chaát, höõu theå maïnh nhaát. 4) Vaø nhö vaäy ngöôøi tu só laø Meï, laø Anh Em cuûa Ñöùc Gieâsu thaønh Nazareth, cuõng laø Ngoâi Lôøi. Heø 8/2008 F Vital Luca NH Quang, FSC 21 H. Cox: “For the Bible, there are no powers anywhere which are not essentially tameable and ultimately humanizable” (Ibid., tr. 112).